Een vlot geschreven en technisch onderbouwd overzicht van de ontwikkeling van de onderzeeboot van de allereerste historische ontwerpen in de 19e eeuw, tot de versnelde technologische evolutie gedurende de Eerste en Tweede Wereldoorlog. In het voorwoord worden in kort bestek de uitrusting en taken van de hedendaagse duikboten toegelicht, maar het boek zelf gaat niet verder in op de ontwikkeling van duikboten na de Tweede Wereldoorlog, een onderwerp dat wellicht in een later te verschijnen tweede deel behandeld zal worden.

Het idee om onder water bemanningen te transporteren en wapens in te zetten, leek in het begin van de 19e eeuw voor militaire ingenieurs even ver weg als de ontwikkeling van een luchtschip. De Franse auteur Jules Verne gaf aan die droom gestalte in zijn futuristische roman 20.000 mijlen onder zee met de door een geheimzinnige kracht aangedreven duikboot de 'Nautilus'. De droom werd werkelijkheid met de bouw van de eerste met atoomkracht aangedreven Amerikaanse onderzeeër, toepasselijk de 'Nautilus' genoemd, die in 1958 een tot de verbeelding sprekende tocht onder het Noordpoolijs zou maken. Het eerste min of meer praktische idee voor een onderzeeboot kwam in de 16e eeuw van de Brit William Bourn. Zijn eenvoudige ontwerp kwam neer op een boot die was uitgerust met primitieve ballasttanks, waardoor er water in- en uitgepompt kon worden zodat het vaartuig op eigen kracht kon duiken en weer aan de oppervlakte komen. Meerdere ontwerpen en experimenten volgden, waarbij Russen en Fransen het van de Britten overnamen. Rony Saxe begint zijn boek met een overzicht van de evolutie van de duikboot vanaf de ontwikkeling van de Franse 'Atlas' tot aan de Eerste Wereldoorlog, en hij heeft daarbij aandacht voor onderzeeboten gebouwd in Rusland tussen 1719 en 1900, en de evolutie van latere ontwerpen in o.a. Spanje en de Verenigde Staten. Niet alleen het principe van de verplaatsing onder water, maar ook de uitvinding van de torpedo, de dieselmotor en de zeemijn worden belicht. In de drie volgende hoofdstukken worden de onderzeeboten uit de Eerste Wereldoorlog (de H-, L-, M- en N-boten, evenals de superieure Duitse onderzeeboten van de O- en R-klasse), die uit het interbellum, en tenslotte ook de modellen uit de Tweede Wereldoorlog besproken.

Veel meer nog dan de beschrijving van de historische evolutie, zijn het de talloze foto's en schetsen van ontwerpen, plannen en technische fiches die de geschiedenis op overzichtelijke en ook voor een leek bevattelijke wijze uit de doeken doen.

Het resultaat is een boeiend en interessant historisch overzicht van een gevreesd wapen dat ook vandaag nog de wereldzeeën domineert. [Staf Schoeters] Verberg tekst